Ik heb geen centrifuge

Eindelijk hebben we die warme zomer!
Okay hij is wel heel warm, en Nederlanders mogen nogal graag zeilen over het weer, dus wat een geluk! We hebben genoeg om te zeiken nu!

Maar goed, eerlijk is eerlijk, de warmte zoals hij nu is zijn we ook niet gewend. Een hittegolf is hier wel vaker geweest, maar dit is nog geen hittegolf, maar gewoon lang aanhoudende warmte. Tot nu toe dan, wie weet wordt het nog wel een hittegolf.

Maar ik vindt het wel leuk hoor die warmte, niet voor mijzelf, daar later meer over. Maar als ik zie hoeveel pleier mijn neefjes hebben in hun zwembad, en de foto´s die ik links en rechts voorbij zie komen via instagram en facebook van mensen met kinderen, scouting en dies wat nog meer dan zie je mensen plezier hebben! En dat is fijn!
We hebben hier ook wel zomers type nat, kachel aan en rillen gekend.

Ikzelf ben niet zo van veel warmte, ik gedij het beste rond de 23 graden. Ik heb het ook nogal snel warm, Mocht ik ooit nog op een vakantie gaan dan zal dat eerder naar Scandinavië gaan dan naar het zuiden. Deels omdat ik niet tussen massatoerisme wil zitten, maar deels omdat het daar niet zo heet is gemiddeld. Al gaat dat deze zomer ook niet op.

Vocht!

En sinds mijn ileostoma moet ik ook wat meer oppassen met warmte. Zeker dus ook omdat ik al voor de ingreep niet zo tof was met warmte.
Het toverwoord is vocht, en het tweede toverwoord is mineralen.

Het eerste jaar stoma en warmte was voor mij echt slopend! Ik was bekaf en er kwam maar geen energie bij, ik snapte er niks van.
Gelukkig had ik in die tijd een goede stomaverpleegkundige die mij eindelijk de uitleg gaf die mij eigenlijk voor de hele ingreep gegeven had moeten worden.

Het schijnt namelijk dat de darmen, en dan vooral de dikke darm, een hele belangrijke rol speelt in de vochthuishouding van je lichaam.

Zie het zo, zei ze, je dikke darm is de centrifuge van je lichaam. Naast voedingsstoffen uit voedsel halen is zijn belangrijkste taak om ook vocht uit je maaginhoud te halen. Je maag en dunne darm doen dat ook wel, maar niet in de grote mate waarin de dikke darm dat doet.
Dat is een soort centrifuge van je lichaam. Hij zorgt er voor dat het grootste gedeelte van dat vocht eruit gehaald wordt en keurig in je bloedbaan komt zodat het overal komt waar het nodig is.
Naast alle vocht haalt de dikke darm ook de broodnodige mineralen uit je voeding. Vooral de zouten. Natrium, kalium en vitamine B12.

De centrifuge is weg

Bij jou mist die centrifuge. Dat is niet heel erg als het een normale temperatuur is, maar met hitte moet je wel oppassen.
Vooral jij want je zweet nogal snel, en je hebt een lichaamstemperatuur die een fractie hoger ligt dan gemiddeld. Nou is dat niet zo erg, er zijn er meer die dat hebben, alleen tel daar het gemis van je dikke darm bij op en dan kan het dat wel worden.

Bij hitte zweet jij veel, je lichaam wordt nog warmer en zweten is afkoelen. Maar via zweet verlies je ook best wat vocht én ook mineralen (dat klopt echt want ik ben soms net een zoutsteen, geen wonder dat dieren het fijn vinden om aan me te likken).
Je lichaam compenseert dat door zo snel mogelijk via het maag-darmkanaal  vocht overal op te nemen zodat de dikke darm dit er weer uit kan halen klaar voor herdistributie in je lijf.
Het nadeel is alleen dat die dikke darm er niet is. Kortom al dat vocht eindigt in je stoma zak.

Wat er ook gebeurt is dat de zogenaamde osmotische balans in je lichaam verstoord is. Dat is een heel duur woord voor "er zit meer vocht in je organen dan dat het hoort", dat komt door die reactie op de warmte die we net besproken hebben.
Daardoor schiet er weer een andere reflex aan, die zorgt dat die osmotische balans te overzien is. En dat is door dat overschot van vocht te lossen. Kortom je plast meer.
In een lijf mét een dikke darm gebeurt dit zelden, het vocht komt in de dikke darm, die haalt het er uit en de balans is goed.
Jij hebt geen dikke darm, en daardoor gaan twee overlevingsinstincten tegen elkaar in: Al het vocht gaat het maag-darmkanaal in, je lichaam krijgt een tegenstrijdig signaal: hey er is te weinig vocht in het lichaam kom we sturen et naar het maag-darmkanaal, en het signaal: hey er is teveel vocht in de dunne darm, de osmotische balans is verstoord, dat vocht moet er uit!
Normaal zorgt de dikke darm er voor dat dat tweede niet gebeurt, maar die sensor heb jij dus niet en je lichaam raakt verstoord en droogt zichzelf uit. Onderschat dat niet!

Te makkelijk denken

En onderschatten is nou precies wat ik de eerste jaren deed. 

Of meer: ik dacht te simpel. Ik drink wat extra water en dan komt het ook wel weer goed.

Niet dus, het is dan net alsof je water door een zeef gooit. Gaat er net zo snel in als uit.

Met dit weer kan mijn lichaamsgewicht ook per dagdeel verschillen. En dan niet in de grammen, maar echt in de kilo's. Puur vocht en ook wel vet hoor, vochthuishouding kost het lijf ook energie.

Kortom, daar zit ik dan in de hitte.

Mijn lichaam werkt als een malle om de boel in toom te houden. Ik verbruik als een gek energie, ik zweet me kapot én ik kan om de twee uur mijn stoma zak legen (die meestal vol water zit) en plas veel meer dan normaal.

Dan moeten er maatregelen genomen worden dus.

En dat zijn er meerdere: de belangrijkste is ORS. Dat is een in water oplosbaar poeder dat een stoot mineralen bevat, mineralen regelen ook de osmotische balans in je lichaam (zoals ik dat begrepen heb), en zorgen dat je meer vocht en energie hebt. De warmte wat meer vermijden is er ook een, en natuurlijk: blijven drinken! En dan het liefst geen water, want water bevat geen voedingsstoffen.

Dus ik hou het op ice tea nu, daarin zit nog iets aan voedingsstof zodat mijn lijf er nog iets aan werk aan heeft en dat vocht langer vasthoudt.

En als ik mij hier aan hou, dan is het allemaal te doen hoor. Superprettig is het soms niet, maar ik hoor genoeg mensen klagen over de warmte, dus dat geld vast voor meer mensen.

Maar dit is dus in het kort wat er in een lijf zonder dikke darm gebeurt als het warm wordt. Ik zal wellicht wat technische foutjes in de beschrijving hebben, ik ben ook geen dokter, maar waar het op neerkomt klopt wel.

Daarom zeg ik ook vaak tegen al mijn stomavriendjes en vriendinnetjes: Zorg er voor dat je met dit weer altijd ORS onder handbereik hebt, want als de vochtbalans echt te ver doorslaat wordt je er dood en doodziek van, ik heb dat al eens meegemaakt en het is écht geen pretje. Voorkomen is beter dan genezen immers ;-)