Doof? Ik heb maar twee vragen.

Vanmorgen was het weer de grote schoonmaak  voor mijn twee hoortoestellen, om de zoveel tijd is dat nodig, een badje schoonmaakmiddel. En gedurende die tijd ben ik doof, want zonder apparaten hoor ik bijna niks.
Ik moest nog wel even snel de deur uit, dus ik dacht, laat ik mijn oude eens in doen, ik had er altijd eentje, geen twee, dan hoor ik ook wel genoeg.

En dan merk ik pas écht wat een verschil het is. Met mijn oude apparaat merk ik gewoon dat ik eigenlijk nog steeds doof ben. Ja ik krijg wel wat mee, maar dat naast mijn nieuwe zetten is geen eerlijke vergelijking, ze kunnen niet eens vergeleken worden merk ik.

En dan te denken dat ik bijna twee jaar geleden afgeschreven werd als: je word over een paar jaar gewoon echt doof en daar kunnen we helaas niks aan doen.

Dertig jaar verkeerd

Het begon eigenlijk een dikke anderhalf jaar geleden. Zowel mijn KNO arts (die ik eens per 3 jaar bezoek) als mijn gehoortoestellenboer deelde mij mede dat als mijn gehoor op deze manier verslechterde, ik misschien nog 5 jaar kon horen en dan zou het over zijn.

De KNO arts baseerde zich op de indicatie die gegeven werd na een kijkoperatie, de gehoortoestellenboer baseerde zich weer op de gegevens van de KNO plus zijn kennis van wat mogelijk was met mijn toenmalige toestel. En die zat al ver over zijn grens heen.

Dus zeiden ze daar: Je bent toe aan nieuwe toestellen, alleen deze is nog geen 5 jaar oud en dan mag je ze verzekeringstechnisch niet vervangen, alleen als een gespecialiseerd audiologisch centrum je daar een indicatie voor geeft. En dat gaan we voor je aanvragen.

Een paar maanden later zat ik in het UMCG bij de specialist hiervoor.

Ze ging bezig met een hele uitgebreide test van mijn gehoor. Ik ga al best lang mee in gehoortesten land maar hier zaten heel veel onderdelen in die voor mij ook nieuw waren.

Toen de test afgelopen was haalde ze er een gespecialiseerde gehoorarts bij, ik was zeer benieuwd waarom en wat ze me te melden hadden.

"Waarop is jouw indicatie gebaseerd?" vroeg de arts mij. Ik zei dat het was gebaseerd op een kijkoperatie die ik kreeg als kind, ergens midden jaren '80 en dat die indicatie was: er is niks te vinden in het gehoor, we gaan uit van afstervende gehoorszenuwen. En dat die indicatie eigenlijk de basis was voor alles wat de jaren er op volgde.

De arts vertelde me dat hij dat echt heel erg voor mij vond. De indicatie was al zo oud, en de medische wereld had de afgelopen 30 jaar niet stil gezeten en kon nu een veel beter beeld geven van wat er mis is met gehoor. Zo ook bij mij.

Het bleek namelijk dat mijn indicatie gewoon totaal verkeerd was. En de arts was best boos dat er nooit een vervolgonderzoek geweest is en zei letterlijk: "In drie kwartier hebben we hier met de modernste apparatuur uitgevonden wat er mis is met jouw gehoor zonder een operatie uit te voeren, dat is iets wat veel eerder had kunnen gebeuren en ik snap niet dat niemand dat ingezien heeft.

Nieuwe indicatie, nieuwe oplossing

En wat was er dan wél mis met mijn gehoor? 

Nou in elk geval niet de zenuw, en ook niet het slakkenhuis of trommelvlies of aambeeld, alle cruciale onderdelen deden het prima. De specialiste zei ook:"als ik maar genoeg gerichte volume op je trommelvlies zet dan komt het geluid goed genoeg binnen, dat had niet gekund als de zenuw beschadigd was, of het gehoorhuis. Wat bij jou het probleem is, is de gehoorgang zelf, het stuk tussen je oren naar het trommelvlies, die geeft het geluid niet goed door, en daar kunnen meerdere redenen voor zijn. Wat die redenen zijn maakt op dit moment niet uit want de oplossing is gewoon een gericht hoortoestel dat geluid op de manier doorgeeft dat het wel opgevangen wordt.

Het zal natuurlijk niet 100% over zijn, en je blijft altijd slechthorend, maar doof? Nee daar hadden we in  het begin al onze twijfels over. Wij hadden maar twee vragen: Waarop is dat gebaseerd? En waarom ben je hier nu pas?

En toen ging het heel snel

En daarna waren ook de speciale hoortoestellen geen enkel probleem voor de verzekering, de aanvraag was snel, ik had ze binnen twee weken.........en daarna is mijn wereld nooit meer hetzelfde geweest.

In een hele positieve draai.

Voor mijn gevoel heb ik nooit stereo kunnen horen. Ineens kwam geluid van twee kanten binnen! En de tonen, de diepte, de nuance, gewoon letterlijk alles was totaal anders. Beter, duidelijker, gewoon wauw!

In het begin zei iemand me: Zoveel verschil zou het toch niet zijn?

Jawel, zoveel verschil is het, het is zoveel verschil dat ik me nooit een voorstelling had kunnen maken van dat hele verschil dat ik ervoer.

Het is gewoon, tsja eigenlijk heb ik er geeneens woorden voor.

Leren horen

Maar wat er ook gebeurd, en dat is een heel langzaam proces: Ik moet leren horen. Ook nu nog, bijna twee jaar later.

En dat leren doe ik niet bewust hoor, dat doen mijn hersenen onbewust.

Maar die hebben meer dan dertig jaar geluid totaal anders binnen gekregen, en nu komt er zoveel en zoveel lagen binnen dat ze het nog niet aankunnen.

Dat betekend niet dat ik niks hoor, ik hoor heel veel.

Maar et betekend wel dat mijn hersenen zich elke dag nog aan het aanpassen zijn aan dat gehoor.

Meer dan dertig jaar lang kwam er geen geluid vanaf rechts binnen. 

Zoals de arts uitlegde: Het plekje in je hersenen dat die informatie verwerkt moet bijna letterlijk alles opnieuw leren. Bijna net als een baby, alleen ben jij tegen de 40 en dan gaat het gewoon niet zo snel, het kost tijd maar in een jaartje of 5 zal het geleidelijk aan steeds beter gaan.

Wat ik bijvoorbeeld nog steeds niet kan is geluid plaatsen. Richtingsdoofheid noemen ze dat. Ik hoor het wel, maar heb geen flauw idee waar het weg komt.

Dat geeft grappige effecten voor omstanders. Iemand staat links van me en roept me en ik kijk naar rechts omdat ik denk dat het geluid daar weg komt, en meer van dat soort dingen.

Door de jaren heen heb ik mezelf aangeleerd om op een bepaalde manier met geluid om te gaan, en die manier is nu niet meer nodig. Dus alles wat meer dan dertig jaar gewoonte was, moet afgeleerd worden en vervangen worden  door hoe ik geluid nu ervaar.

Het gaat steeds beter hoor, en ik word elke dag meer en meer bewust van de geluiden van de wereld om me heen, en om de zoveel tijd merk ik dat mijn hersenen de volgende stap genomen hebben en dan komt er weer een "soort" van geluid bij en gaat er weer een klein wereldje voor me open.

"Doof horen"

Dus ik ben gewoon heel blij met mijn "bionische oren", en ik kan gewoon het verschil met eerste met geen woord beschrijven.

Wat ik tot slot nog wel kan beschrijven is iets dat ik zelf "doof horen" heb genoemd. Ik heb het daar ook met de specialist over gehad. Het is een grappig iets en het schijnt veel voor te komen bij mensen met gehoorproblemen. Het is een soort mindfuck, je hersenen nemen een loopje met je, op een positieve manier.

Wat voorbeelden:

Er was iemand waarmee ik een hele goede band had en die ik aanvoelde, en vice versa, op het moment dat ik mijn hoortoestel uit had, en ze zei dingen was ik natuurlijk afhankelijk van liplezen, maar bij diegene ging dat gewoon natuurlijk. Omdat mijn hersenen weten hoe de stem klinkt en dingen gezegd worden vullen mijn hersenen het liplezen met de bekende stem in mijn hoofd. En is het net alsof ik letterlijk hoor wat er gezegd word in de bijpassende stem.

Ik heb dit maar 1 keer meegemaakt met iemand, mensen die ik veel langer ken en ik wel eens bij liplees hoor ik altijd in mijn eigen stem terug in mijn hoofd. Een hele bijzondere en aangename ervaring.

Als ik koffie zet 's ochtends dan heb ik bijna nooit mijn apparaten in. Maar ik weet wél hoe de koffiezetter klinkt. En mijn hersenen laten mij op dat moment ook het geluid van de koffiezetter horen, simpelweg omdat het een routine is en ik weet hoe het klinkt. Dus ik hoor de koffiezetter ook al hoor ik deze niet.

Meldingen van mijn telefoon? Als ik hem in het zicht heb, en heb mijn toestellen niet in, hoor ik ze toch, ook al hoor ik ze niet.

Ik typ dit nu op mijn laptop, ik heb mijn hoortoestellen uit, maar toch hoor ik bij elke toetsaanslag (ik ben type "die toets moet door het toetsenbord heengeramd worden als ik typ) een toetsaanslag.

Ik weet dat ik hem in letterlijke zin niet hoor, maar mijn hersenen zijn zo gewend aan dat geluid dat ze het mij gewoon laten ervaren.

Ik ben wel benieuwd of er slechthorende mensen zijn die dit ook hebben. Voor horende mensen zal het wellicht klinken alsof ik knettergek ben, maar het schijnt voor te komen bij slechthorende en dove mensen.

Ik blijf het een fantastisch fenomeen vinden.